Kanser Tedavisi Yan Etkilerine Göre Beslenme Nasıl Olmalı?

Tedavinin yan etkileri, beslenme şeklini ve tercih edilecek gıdaları büyük ölçüde etkiler:

İştahsızlık:
- Az ve sık öğünler tüketin.
- Yüksek kalorili ve proteinli, küçük porsiyonlu atıştırmalıklar bulundurun (kuruyemiş, peynir, yoğurt, protein barları).
- En sevdiğiniz yiyecekleri enerji seviyenizin yüksek olduğu zamanlarda yiyin.
- Yemek saatlerini eğlenceli hale getirin, sevdiğiniz kişilerle yemek yiyin.
- İştah açıcı olabilecek doktorunuzun önereceği ilaçlar hakkında bilgi alın.
Bulantı ve Kusma:
- Hafif kokulu, yağsız ve tuzlu yiyecekleri tercih edin (kraker, tost, haşlanmış patates, muz).
- Yemek sırasında sıvı almaktan kaçının, yemek aralarında bol sıvı tüketin.
- Yavaş yiyin ve iyi çiğneyin.
- Nane çayı, zencefil (doktor onayıyla) bulantıyı hafifletebilir.
- Küçük, sık öğünler yiyin.
Ağız Yaraları (Mukozit) ve Yutma Güçlüğü:
- Yumuşak, püre veya sıvı kıvamındaki gıdaları tercih edin (çorbalar, yoğurt, püre sebzeler, sütlü tatlılar).
- Çok sıcak, çok soğuk, baharatlı, asitli (narenciye suları) ve sert (cips, kraker) yiyeceklerden kaçının.
- Yiyecekleri blenderdan geçirebilirsiniz.
- İçecekleri pipetle içmek daha kolay olabilir.
Tat Değişiklikleri:
- Yemeklerin tadı farklı veya metalik gelebilir.
- Farklı baharatlar ve otlar deneyerek lezzet katmaya çalışın.
- Metalik tat için plastik çatal-bıçak kullanmayı deneyin.
- Kırmızı et yerine tavuk, balık gibi farklı protein kaynaklarını deneyin.
- Ağız hijyenine dikkat edin.
Kabızlık:
- Lifli gıdaları artırın (tam tahıllar, sebzeler, meyveler).
- Bol su için.
- Düzenli hafif egzersiz yapın (doktor onayıyla).
- Gerekirse doktorunuzdan laksatif önerisi alın.
İshal:
- Bol sıvı tüketin (su, elektrolitli içecekler, et suyu).
- Lif oranı düşük, haşlanmış veya buharda pişmiş yiyecekler tüketin (pirinç, muz, elma püresi, haşlanmış tavuk).
- Süt ürünlerinden kaçının veya laktozsuz ürünleri tercih edin.

Diyetisyen Desteği: Bir onkoloji diyetisyeni, kanser tedavisinin her aşamasında size özel bir beslenme planı oluşturabilir ve yan etkilerle başa çıkmanız için pratik öneriler sunabilir.
Gıda Güvenliği: Bağışıklık sisteminiz zayıf olduğu için gıda güvenliğine ekstra dikkat edin. Sebze ve meyveleri iyi yıkayın, etleri iyice pişirin, çapraz kontaminasyonu önleyin.
Küçük Öğünler: Ana öğünler yerine günde 5-6 küçük öğün tüketmek daha kolay olabilir.
Atıştırmalıklar: Yanınızda her zaman sağlıklı atıştırmalıklar bulundurun.
İlaçlar: Beslenmeyi etkileyen yan etkileri (bulantı, kabızlık) yönetmek için doktorunuzun reçete ettiği ilaçları düzenli kullanın.

Kanser tedavisinde beslenme, sadece fiziksel sağlığınız için değil, aynı zamanda ruh haliniz ve yaşam kaliteniz için de hayati öneme sahiptir.